محاسبه وزن سوله

وزن سوله و اهمیت محاسبه آن

وزن سوله بر اساس آیتم های مختلفی برآورد شده و تعیین می گردد.از این رو مهم ترین عوامل تعیین کننده  وزن سوله به دو گروه عوامل محدودیتی و معیارهای طراحی یا سلیقه ای بستگی داشته و بر اساس آن ها تعیین و محاسبه می شود.در ادامه هر یک از این عوامل را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می دهیم :

عوامل محدودیتی چیست؟

به مجموعه شرایط الزامی و غیر قابل تغییر حاکم بر کلیت طراحی و نقشه سوله عوامل محدودیتی گفته می شود .در واقع طراح با توجه به نیاز کارفرما نقشه سوله مورد نظر را طراحی می نماید و بنابراین عواملی مانند ارتفاع سوله، تراز جرثقیل،متراژ سوله یا محل احداث سوله و … جزو عوامل محدودیتی به شمار آمده و  عموما توسط کارفرما به طراح اعلام می گردد و بنابراین طراح در تعیین آنها نقشی نخواهد داشت.حال با هم به بررسی اثرات عوامل محدود کننده بر روی وزن سوله می پردازیم:

1.ارتفاع سوله 

یکی از عوامل محدودیتی مهم و تاثیر گذار در محاسبه وزن سوله تعیین ارتفاع ستون ها می باشد.این عامل به سه شکل بر روی تعیین وزن سوله ها اثر گذاشته و بنابراین اندازه ارتفاع سوله اولین و مهم ترین عامل تعیین و محاسبه وزن سوله به شمار می رود.هر چه ارتفاع سوله بیشتر باشد میزان فشار باد بر آن بیشتر بوده و در نتیجه موجب افزایش چشمه باربر  و تقویت قابل ملاحظه مقاطع سوله می گردد که همین امر می تواند سبب سنگین تر شدن مقاطع گردد.علاوه بر این افزایش ارتفاع ستون ها و ثابت ماندن دهانه سوله ( و به تبع آن زیربنای سوله و مقاطع تیر و ستون ) سبب افزایش وزن ستون ها به علت مصرف مصالح و فولاد بیشتر و در نهایت وزن واحد سطح سوله خواهد شد. 

2.محل استقرار سوله 

محل استقرار سوله و منطقه محل نصب سوله یکی دیگر از عوامل محدودیتی است که توسط کارفرما تعیین می گردد و معمولا همین پارامتر به 5 صورت می تواند بر روی محاسبه وزن نهایی سوله تاثیرگذار باشد.در زیر به بررسی بیشتر می پردازیم:

• بار مبنای برف:وزن سوله در یک منطقه گرم و خشک و کم برف با وزن سوله در منطقه با بارش برف متوسط یا بیشتر متفاوت بوده و بین 25 تا 300 کیلوگرم بر متر مربع تغییر می کند.
• فشار مبنای باد:سرعت باد در هر منطقه متفاوت بوده و از همین رو همین عامل می تواند سبب شود تا وزن سوله بین 32 تا 84 کیلوگرم بر متر مربع تغییر نماید.
• موقعیت پروژه و بادگیربودن محل: برای  مناطق داخل شهر ضریب سرعت باد متفاوت با مناطق خارج شهر می باشد.
• ضریب منطقه ای یا شتاب مبنای زلزله (A):این عامل نیز در برش پایه سازه و تعیین وزن سوله تاثیر گذار بوده و و سبب تغییر وزن سوله بین  0.2 تا 0.35 می شود. 
• نوع زمین محل و پریود خاک آن برخی اوقات می تواند در تغییرضریب بازتاب ساختمان (B) و  همچنین ضریب زلزله سازه موثر باشد.تاثیر مستقیمی داشته باشد.

3.کاربری سوله 

کاربری سوله بر دو عامل ضریب اهمیت سوله و دیوار چینی تاثیر گذار بوده و منجر به تغییر وزن سوله می گردد.

4.طول سوله

طول سوله یکی دیگر از عوامل تعیین کننده وزن یک سوله به شمار می رود.وجود بادبند در ابتدا و انتهای سوله و ستونهای باد و تیر نعل درگاه و پل جرثقیل و کنسول سقف در ابتدا و انتهای سوله و….با دارا بودن وزن ثابت می توانند در سوله های با طول بالا و متراژ زیادتر تاثیر کمتری  بر عدد وزن واحد سطح سوله گذاشته و در سوله ها با طول کمتر عکس این موضوع اتفاق می افتد.

5.عمرمفید

عمر مفید در نظر گرفته برای سوله و جرثقیل موجود در آن با معیار خستگی و دخالت در تنش مجاز اعضای تحت اثر خستگی در مقطع و وزن موثر می باشد.

6.جرثقیل 

وجود جرثقیل و تناژ آن و ارتفاع قرارگیری  به علت وارد نمودن بار مضاعف به سوله و اضافه شدن قطعاتی مانند پل جرثقیل ، اتصالات آنها ، نشیمن جرثقیل و …عامل موثر دیگری در تعیین وزن سوله می باشد.

7.دهانه سوله 

 با افزایش دهانه سوله به علت وجود ارتباط مستقیم میان خمش ایجاد شده در تیرها  با مربع دهانه تیر  وزن و مقاطع سوله به صورت تصاعدی افزایش می یابد.

8.رعایت آیین نامه ها

آیین نامه مورد استفاده برای طرح سوله در هر منطقه با توجه به توزیع بار برف ، باد ، زلزله ، ضرایب ضربه بارهای جرثقیل ، محدودیت جابجایی ، روش و ضوابط طراحی اسکلت فولادی و بتنی و … متفاوت از منطقه دیگر بوده و با توجه به این که در هنگام طراحی سوله می بایست مفاد آیین نامه  طرح سوله را به دقت اجرا نمود وزن سوله در مناطق مختلف متغیر می باشد.

عوامل طراحی چیست؟

عوامل طراحی  از قبیل شیب سقف سوله ، طرح کلی سوله ، ابعاد مقاطع ، محل استقرار کلاف های طولی و … .مجموعه عواملی هستند که اگر چه در شکل کلی و عملکرد سازه  نقش دارند اما بر خلاف عوامل محدودیتی قابل تغییر بوده و طراح آن ها را با توجه به سلیقه خود انتخاب می نماید .در زیر به بررسی آیتم های مرتبط با عوامل طراحی می پردازیم:

1.جرثقیل

فاصله چرخ های راهبر پل جرثقیل در تعیین مقطع حماله های جرثقیل و ستون های سوله و ابعاد فونداسیون موثر است. همچنین نوع پل جرثقیل (تک پل یا دوپل بودن ) و مقطع آن در تعیین وزن سوله موثر بوده و معمولا با دوبل شدن پل ها وزن افزایش می یابد.همچنین نوع اتصال حماله های جرثقیل (مفصلی – یکسره ) ،مقطع حماله جزو عوامل موثر بر تعیین وزن سوله به شمار می رود.

2.تعیین گیردار یا مفصلی بودن سوله

 استفاده از گیرداری در فونداسیون می تواند موجب کاهش مقاطع سوله و سبک شدن فولاد مصرفی در سوله های مرتفع گردد. اما با توجه به این که این کار مستلزم طراحی و اجرای فونداسیون های خاص ، حجیم و بعضاً پرهزینه در برخی اوقات این طرح توجیه اقتصادی نخواهد داشت. استفاده از فونداسیون های نیمه گیردار در صورت انجام تحقیقات و مطالعات در بهینه تر شدن طرح تاثیر گذار است و  در نهایت طراح میان دو حالت مفصلی یا گیردار بهترین انتخاب را کرده  و با توجه به نوع سوله بهترین تصمیم گیری را می نماید.

3.سایر موارد

•  مقاطع بهینه و بازی با مقاطع تیر و ستون با توجه به ضوابط آئین نامه طراحی جهت کسب بهترین موقعیت
• تحلیل سه بعدی برای جذب بار باد کمتر
• تعبیه عناصر موثر برای افزایش تنش های مجاز اعضای قاب برای سبک شدن مقاطع تیر و ستون 
• تعیین مناسب درصد شیب سقف
• شکل کلی سوله
• تعداد دهانه و اندازه دهانه ها 
• تعداد ستونها
• فاصله قابها
• نوع مصالح مصرفی 

کلام پایانی

در این مقاله با عوامل موثر بر روی تعیین وزن سوله آشنا شدید و همان گونه که در بندهای پیشین گفته شد تنش های بالا و معیار مقاومت در تعیین مقاطع سوله تعیین کننده می باشد. وزن واحد سطح سوله در برخی اوقات بدون احتساب لاپه ها یا حماله ها و پل جرثقیل و در برخی مواقع با احتساب آن ها برآورد و تعیین می گردد. بنابراین با توجه به وجود عوامل نامبرده وزن واحد سطح سوله می تواندبین 30 تا بالای 100کیلوگرم متغیر باشد.بنابراین بهترین حالت ساخت سوله صرفه جویی در استفاده از ورق های فولادی و حداقل شدن میزان دور ریز ورق می باشد.طراحان سازه نگار سینا به علت دارا بودن سال ها تجربه و با استفاده از نرم افزارهای روز دنیا می توانند طرحی بهینه و کارا،اقتصادی ،سبک ، ایمن و بدون دورریز ورق و با کمترین ایجاد محدودیت را برای شما طراحی نموده و با کمترین قیمت و بالاترین کیفیت در اختیارتان قرار دهند .با تماس با کارشناسان سازه نگار سینا و عقد قرار داد با طهران سوله می توانید طرحی عالی و کاملا اقتصادی را در کوتاه ترین زمان ممکن تهیه و خریداری نمایید .